ü
Atölyelerde kullanılan alet ve
makineler başlıca iki guruba ayrılır:
Ø
Elektriksiz el aletleri ve
makineleri,
Ø
Elektrikli el aletleri ve
makineleri.
ü
ELEKTRİKSİZ
ALETLERDE İŞ GÜVENLİĞİ
Elektriksiz el aletleri, iş
yerlerinde elektrikli alet ve makineler dışında el becerisine dayalı olarak
kullanılan aletlerdir. İş yerlerinde kullanılan belli başlı el aletleri
(takımlar) şunlardır.
• Kesici
aletler: Metal ve ağaç iş parçalarının kesilmesi
işlemlerinde kullanılan aletlerdir (testereler: demir ve ağaç testereleri;
makaslar: el,kol ve kollu tezgah makasları; keskiler: düz, tırnak, yan, saplı
ve kaynak keskileri; bıçaklar, baltalar vb.),
• Vurma
aletleri: İş parçalarının imalatı veya tamiratı
sırasında darbe işlemini yapan saplı aletlerdir (balyozlar; çekiçler: demir ve
marangoz çekiçleri; baskı ve tokmaklar),
• Sıkıştırma
aletleri: İş parçalarının işlenmesi,
birleştirilmesi, bükülmesi gibi işlemlerde sıkıştırma görevi yapan aletlerdir (mengeneler:
tesviyeci, demirci, marangoz mengenesi; işkenceler; anahtarlar: tek
kollu ve çift kollu anahtarlar;
penseler: düz, yan keski, kaynak, ayarlı ve karga burun; tornavidalar vb.),
ü
Her aletin kendine ait depolama
yeri bulunmalıdır.
ü
El aletleri sürekli bakım isteyen
aletler olduğu için, hemen her iş başlangıcında ve bitiminde bu aletlerin
sağlamlığı kontrol edilmelidir.
Takımlar kullanılmadan önce muayenesi yapılıp gerekli tamiratları (mesela,
başları mantarlaşmış vurma aletleri
taşlanmalı, sapları kırılmış veya gevşemiş ise bunlar yenilenmelidir vb.)
yapılmalıdır.
Eğe İle Çalışma
parçalara biçim vermek, yüzeyleri
düzeltmek ve işlemekte kullanılan bir el aletidir
·
Eğelemede titreşim olmaması için iş
parçası mengeneye bağlanmalı,
·
Eğeler (sertleştirilmiş metalden
yapıldığı için) çok kırılgandır.
·
Çarpıldığında kırılarak kopan parça
bir kazaya sebep olabilir
El Testeresi İle Çalışma
El testeresi, markalanmış küçük iş
parçalarının fazlalıklarını kesmeye yarayan bir araçtır.
·
Elle kesmede uygun hız dakikada
40-50 gidiş-geliştir,
·
Testere laması eğilmeye ve
bükülmeye fazla dayanıklı değildir. Bu yükler altında aniden kırılarak eli
yaralayabilir,
Tornavida İle Çalışma
·
Vida başına uygun tornavida
seçilir,
·
Tornavida saplarının pürüzlenmemesine
itina edilir,
·
Tornavida sapına çekiç ile vurulmaz
·
Vidalanacak parça elle tutulmaz,
Pens İle Çalışma
Parçaları tutmaya ve ayarlama
yapmaya yarayan (pense, karga burun vb.)
aletlerdir.
·
Hiçbir suretle (anahtar gibi)
cıvata veya somunların sökülüp takılmasında kullanılmaz,
·
Her zaman işe uygun büyüklükte ve
biçimde pens seçilir,
·
Parmaklar pensin ağzından uzak
tutulur,
·
Pens çekiçlenmemelidir
Anahtar İle Çalışma
·
Cıvata başına ve somuna uygun
ölçüde anahtar seçilir,
·
Ağzı bozulmuş anahtarlar
kullanılmaz,
·
Daima anahtarın kolu (itilerek
değil) vücuda çekilerek çalışılır,
·
Anahtar kolu boru parçası ile
uzatılarak çalışılmaz
Çekiç İle Çalışma
·
Çekiç kullanırken eller yağlı veya
terli olmamalıdır(yağlı el, çekicin elden kaymasına sebep olabilir),
·
Kullanım öncesi, sapın gevşek veya
kırık olup olmadığı kontrol edilir,
·
Kullanımda çekiç sapını çekice
yakın tutmak doğru değildir,
Keski İle Çalışma
·
Keski kullanırken güvenlik gözlüğü
takılmalıdır,
·
Keskiler sertleştirilmiş çelik
parçalar üzerinde kullanılmamalıdır,
·
Çekiç ile keski kullanırken,
keskinin başında çapak bırakılmaz,
Markalama Aleti İle Çalışma
·
Pergel gibi sivri uçlu aletler
cepte taşınmaz,
·
Keskin aletlerin kullanılması, kör
olanlara oranla daha emniyetlidir. Kullanım öncesinde daima(çizeceklerin ve
pergellerin) bilenmiş olupolmadıkları kontrol edilir.
0 yorum:
Yorum Gönder