ü
PATLAYICI MADDE (E): Atmosferik
oksijen olmadan da ani gaz yayılımı ile ekzotermik reaksiyon verebilen ve/veya
kısmen kapatıldığında ısınma ile kendiliğinden patlayan veya belirlenmiş test
koşullarında patlayan, çabucak parlayan katı, sıvı, macunumsu, jelatinimsi
haldeki maddelerdir.
ü
Oksitleyici madde (O) : Özellikle
yanıcı maddelerle olmak üzere diğer maddeler ile de temasında önemli ölçüde
ekzotermik reaksiyona neden olan maddelerdir
ü
Çok kolay alevlenir madde (F+) : 0 °C’den
düşük parlama noktası ve 35 °C’den düşük kaynama noktasına sahip sıvı haldeki
maddeler ile oda sıcaklığında ve basıncı altında hava ile temasında yanabilen,
gaz haldeki maddelerdir.
ü
Kolay alevlenir madde (F) :
a) Enerji
uygulaması olmadan, ortam sıcaklığında hava ile temasında ısınabilen ve sonuç
olarak alevlenen,
b) Ateş kaynağı
ile kısa süreli temasta kendiliğinden yanabilen ve ateş kaynağının
uzaklaştırılmasından sonra da yanmaya devam eden katı haldeki,
c) Parlama
noktası 21 0C 'nin altında olan sıvı haldeki,
d) Su veya
nemli hava ile temasında, tehlikeli miktarda, çok kolay alevlenir gaz yayan
maddelerdir.
ü
Alevlenir madde (F) : Parlama
noktası 21 0C - 55 0C arasında olan sıvı haldeki maddelerdir.
ü
Çok toksik madde (T+) : Çok az
miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde
insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan
maddelerdir.
ü
Toksik madde (T)
: Az miktarlarda solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri
yoluyla emildiğinde insan sağlığı üzerinde akut veya kronik hasarlara veya
ölüme neden olan maddelerdir.
ü
Zararlı madde (Xn) :
Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deri yoluyla emildiğinde insan sağlığı
üzerinde akut veya kronik hasarlara veya ölüme neden olan maddelerdir.
ü
Aşındırıcı madde (C) : Canlı doku
ile temasında, dokunun tahribatına neden olabilen maddelerdir.
ü
Tahriş edici madde (Xi) : Mukoza veya
cilt ile direkt olarak ani, uzun süreli veya tekrarlanan temasında lokaleritem,
eskar veya ödem oluşumuna neden olabilen, aşındırıcı olarak sınıflandırılmayan
maddelerdir.
ü
Kanserojen madde :
Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kanser oluşumuna
neden olan veya kanser oluşumunu hızlandıran maddelerdir.
·
Kategori 1;İnsan için Kanserojen Olduğu
Bilinen Maddeler.
·
Kategori 2 ;İnsan için Kanserojen
Sayılabilen Maddeler
·
Kategori 3 ;İnsandaKanserojenik Etki
Potansiyeli Olan Fakat VerilerinYetersiz Olduğu
Maddeler
ü
Mutajenmadde : Solunduğunda, ağız yoluyla
alındığında, deriye nüfuz ettiğinde kalıtımsal genetik hasarlara yol açabilen
veya bu etkinin oluşumunu hızlandıran maddelerdir.
ü
Üreme için toksikmadde :
Solunduğunda, ağız yoluyla alındığında, deriye nüfuz ettiğinde erkek ve
dişilerin üreme fonksiyon ve kapasitelerini azaltan ve/veya doğacak çocuğu
etkileyecek kalıtımsal olmayan olumsuz etkileri meydana getiren veya olumsuz
etkilerin oluşumunu hızlandıran maddelerdir.
ü
Çevre için tehlikeli madde (N): Çevre
ortamına girdiğinde çevrenin bir veya birkaç unsuru için hemen veya sonradan
kısa veya uzun süreli tehlikeler gösteren maddelerdir.
ü
Tehlike: Birkimyasalmaddeninyapısalözelliğinedeniylezararvermepotansiyelidir.
ü Risk:Kimyasalmaddeninzararvermepotansiyelininçalışmave/veyamaruziyetkoşullarındaortayaçıkmasıolasılığıdır.
ü Akut: Birkimyasalmaddeninetkisininaniveyaçokkısasüredegelişmesidir
ü Kronik:
Birkimyasalmaddeninetkisinintekrarlananmaruziyetlersonucundauzundönemdegelişmesidir
ü
Limit değerler konusunda yaygın olarak, “eşik sınır değer(ESD)”
ve “müsade edilen azami konsantrasyon(MAK değer)” kullanılmaktadır.
·
ESD kavramı, zaman ağırlıklı ortalama değerdir.
·
MAK değer kavramı ise, daha çok toksik etkisi olan maddeler için
uygun olan bu kavram, etkenin hiç bir zaman aşmaması gereken bir düzeye işaret
eder. Bu düzey aşılırsa hemen akut
şeklinde bir zararlı etki meydana gelir
ü
EINECS : Kimyasal maddelerin Avrupa envanteri.
ü
CAS : Kimyasal
maddelerin servis kayıt numarası.
ü
TWA : 8 saatlik
referans zaman dilimine göre ölçülen veya hesaplanan zaman
ağırlıklı ortalama.
ü
STEL : Başka bir süre
belirtilmedikçe, 15 dakikalık sürede maruz kalınan, aşılmaması gereken limit
değer.
ü
mg/m3 : 20OC sıcaklıkta
ve 101,3 KPa. (760 mm cıva basıncı)
basınçtaki 1 m3 havada bulunan maddenin miligramcinsinden
miktarı.
ü
ppm
: 1 m3 havada bulunan maddenin mililitre cinsinden
miktarı (ml/m3).
PARPATA GÖRE KİMYASALLARIN SINIFLANDIRILMASI
I-PARLAYICI PATLAYICI VE TEHLİKELİ MADDELER
ü
1-A- Sıvılaştırılmış Petrol Gazları
ü
1-B- Parlayıcı Katı Maddeler (Magnezyum ve benzeri Parlayıcı
katı maddeler ve Alaşımları)
ü
1-C- Parlayıcı Patlayıcı Maddeler (Nitroselüloz, Selüloit ve
benzeri Parlayıcı Patlayıcı Maddeler)
ü
1-Ç- Karpit (Kalsiyum Karbür) ve Asetilen
ü
1-D- Uçucu, Parlayıcı sıvılarla hazırlanan tabanca boyaları
ü
1-E- Un, yem benzeri maddeler,
ü
1-F- Nişasta ve benzeri maddeler
II-SICAK VE
SOĞUK KOROZİF MADDELER
ü
II-A- Nitrik asit, Sülfürik asit, Hidroklorik asit,
ü
II-B- NaOH, KOH, Ca(OH)2 vs (Sodyum hidroksit, Potasyum
hidroksit, Kalsiyum hidroksit)
ü
II-C- Hidroflorikasit,
ü
II-Ç- Katı Karbondioksit (kurubuz),
III-ZEHİRLEYİCİ, TAHRİŞ EDİCİ
ü
III-A- Kurşun ve Kurşun Alaşımları veya Kurşun Bileşikleri,
ü
III-B- Fosfor ve Bileşikleri,
ü
III-C- Zehirleyici, tahriş edici ve zararlı katı veya sıvı
haldeki maddeler,
ü
III-Ç- Zehirleyici, tahriş edici ve zararlı sıvı veya gaz
haldeki maddeler.
ü
III-D- Maden kömürü katranından elde edilen aromatik
hidrokarbonlar (Benzen, Naftalin,
Antrasen) ve Türevleri (Toluen, Ksilen, Fenol,
Krezol) ve benzerleri,
ü
III-E- Zehirleyici, tahriş edici ve zararlı sıvı veya gaz
haldeki bir kısım maddeler,
ü
III-F- Hayvansal ve bitkisel maddeler.
·
Asbestli çalışmalarda
TWA 0.1 lif/cm3 değeri
aşılmayacak
·
Numune alma süresi, ölçüm veya zaman ağırlıklı hesaplama ile 8
saatlik çalışma süresinde (bir vardiya) işçinin maruziyetini belirleyecek
şekilde olacaktır.
·
Lif sayımı, faz-kontrast mikroskobu (PCM) kullanılarak Dünya
Sağlık Teşkilatı’nın 1997 tarihinde tavsiye ettiği metotla veya eşdeğer
sonuçları veren başka bir metotla yapılacaktır
·
Havadaki asbestin ölçülmesinde, uzunluğu 5 mikrondan daha büyük,
eni 3 mikrondan daha küçük ve boyu eninin 3 katından büyük olan lifler hesaba
katılacaktır.
KİMYASAL MADDE ETKİLEŞMELERİ
ü
BAĞIMSIZ ETKİ ;vücuda alınan her kimyasal
birbirinden tamamen bağımsız fizyolojik etkide bulunabilir
ü
ANTAGONİZMA ;bir kimyasal maddenin
etkisi diğeri tarafından ortadan kaldırılabilir. (1+1=0).
ü
SİNERJİK ETKİ ;kimyasallar aynı organda
aynı yönde ve aynı şekilde etki edebilirler.
ü
ADDİTİF ETKİ ;organizmaya giren ve aynı
yönde etki gösteren 2 kimyasal madde toplu etkisi bunların bir birlerinden ayrı
iken gösterdikleri toksikolojik etkinin toplamına eşittir (1+1=2)
ü
POTANSİYALİZASYON; bir
kimyasal madde diğerinin etkisini arttırır. böylece birinci madde potansiyatör
olarak etki eder ve toplam etkide her iki kimyasalın kendi etkilerinin
toplamından fazladır (1+1=4) bazı durumlarda bir madde tek başına zarara sebep
olmaz, ama başka bir kimyasal maddenin toksik etkisini indükleyebilir (0+1=3)
·
Yanabilir maddeler ile oksitleyici maddelerin birlikte depolanmasına
izin verilmez
·
Zehirli ve Çok Zehirli Maddelerin Oksitleyici Maddelerle,
·
Zehirli, Çok Zehirli ve Oksitleyici MaddelerinParlayıcı
Maddelerle ,
·
Zehirli, Çok Zehirli ve Oksitleyici Maddelerin Peroksitler,
Suyla temas edince parlayıcı gaz çıkaran maddeler, Basınçlı Gazlar, Dondurulmuş
Sıvı Gazlar, Amonyumnitrat Gübrelerle bir arada depolanması sakıncalıdır
·
Yakıcı,
yanıcı, zehirli, çok zehirli veya oksitleyici maddelerin kırılabilir kaplarının
ambalajları sadece 40 cm yüksekliğe kadar depolanabilir
·
Yakıcı,
yanıcı, zehirli, çok zehirli veya oksitleyici maddelerin diğer kapları 150
cm’den fazla yükseklikten düşmeyecek şekilde depolanmalıdır
·
İstif yeri
ana yollar ve bunlara dik yönde tali yollara ayrılmalı, İstifler arasında ara
yollar bulunmalı, Yolların genişliği ve yapıları, taşıma işlerinde kullanılan
araçlara uygun olmalı,
·
Genel
olarak ana yollar 6 m, tali yollar 2 m, ara yollar 1 m olmalıdır.
0 yorum:
Yorum Gönder