Ders Notları - Basınçlı Kaplarda Çalışmalarda İSG Bölüm1

ü  Basınçlı kap : İç basıncı 0.5 bardan büyük olan kap ve ekipmanlara denir

ü  Basınç düşürme cihazları

İzin verilen limit aşıldığında devreye girerek basıncı tamamen veya limit içinde kalacak şekilde düşüren cihazlardır. Emniyet valfleri, Patlama diski ,Bel verme çubukları, Kontrollü basınç düşürme sistemleri, gibi

ü  Otomatik sistemler

Ayarlanan limit aşıldığında devreye girerek hata düzeltme imkanlarını faaliyete geçiren, tesisi kısmen veya tamamen kapatan ya da durduran sistemlerdir.

Basınç ve sıcaklık şalterleri, Akışkan seviye swiçleri, Emniyetle ilgili her türlü ölçme kontrol ve düzenleme cihazları.

ü  Kazanları genel olarak

a)Sıcak su kazanları

b) Buhar kazanları

c) Kızgın yağ kazanları

ü  Kazanların görünür yerine imalatçıları tarafından aşağıdakilerin yazılı olduğu birplaka konulacaktır.

·         İmalatçı Firma adı,

·         Kazanın seri numarası,

·         İmal Yılı,

·         En yüksek çalışma basıncı, İ.S.İ.G.Tz.Md:203

ü  İşyerinde kullanılan bütün kazanlar, yangına ve patlamaya karşı dayanıklı ayrı birbölmede veya binada olacak ve kazan dairesinin üstündeki katta, işçi çalışmayacaktır.

ü  Patlayıcı, parlayıcı veya kolay yanıcı maddelerle çalışan işyerlerindeki kazandairelerinin diğer atölyelere açılan pencere ve kapıları bulunmayacaktır.

ü  Kazan dairelerinin tavanı gerektiğinde kazan üzerinde çalışmayı kolaylaştıracakyükseklikte olacak ve kazan daireleri sürekli havalandırılacaktır. Tabii havalandırmanınyeterli olmadığı hallerde uygun aspirasyon tesisatı yapılacaktır.

ü  Kazan dairesi tasarımında

·         Yangın ve patlamalara dayanıklı malzemeler ile mümkünse çelik konstrüksiyon yapı tarzının seçilmesi,

·         Kapı ve pencerelerin dışarı açılacak şekilde yapılması,

·         Tavanın hafif malzemeden yapılması ve tabii havalandırmaya müsait olması, gibi hususlar dikkate alınmalıdır

ü  Kazanlarda kullanılacak yakıtlar (doğal gaz vb. hariç) uygun yer ve şartlardadepolanmalıdır. Sıvı yakıtların depolanmasında standartlara uygun yatay ya da dikey silindirikve 7kg/cm2’ lik iç basınca dayanacak tanklar tercih edilmelidir

ü  Kazan dairelerinde, parlayıcı-patlayıcı gaz, toz, duman ve benzerlerinin her anoluşacağı dikkate alınarak elektrik tesisatının, toz almaz ve kıvılcım çıkarmaz özelliklerdeyapılması sağlanmalıdır. Ana dağıtım ve tevzi panoları mümkün olduğunca tehlike bölge dışına yerleştirilmelidir. Elektrik tesisatı, gaz yakan kazan dairelerinde tamamen eksproofolmalı ve gaz alarm tesisatı tesis edilmelidir

ü  Kazanlar ehliyeti hükümet veya mahalli idareler tarafından kabul edilen kişiler

tarafından işletilecektir. ( İ.S.İ.G. Tz. Md:210)

ü  Yakıtın otomatik beslendiği kazanlarda, otomatik sistemlerde bir arıza belirmesi halinde,kazancılar kazanı gerektiğinde el ile de güvenle çalıştıracak şekilde eğitilmeli

ü  Buhar kazanı yıkama ve temizliğinden sonra kazan teste yetkili teknik elemanlargözetiminde hidrostatik test için hazırlanmalıdır. Bunun için:

·         Kazanın bütün giriş ve çıkışları kapatılıp gerektiğinde flanşlarla körlenmeli,

·         Gerekli her türlü sağlık ve güvenlik tedbirleri alınmalı,

·         Kalibre edilmiş manometre kazanın uygun yerine monte edilmeli,

·         Kazan 20 ⁰C su ile doldurulmalı,

·         Su cenderesi vb. test aletlerinden faydalanılarak kazan en yüksek işletme basıncının1,5 katı basınca hidrostatik olarak çıkarılmalı,

·         Kazanın su depolama kapasitesine bağlı olarak yeterli bir süre ( 2 – 12 saat)bekletilmeli,

·         Basınç düşmesi olup olmadığı gözlenmeli,Basınç düşmesi tespit edilmesi halinde buna sebep olabilecek, kaçak, sızıntı, terlemeve deformasyon olup olmadığı gözle ve ölçümleme ile dikkatlice kontrol ve tesbit edilmeli

·         Basınç düşmesi ve diğer uygunsuzlukların bulunmadığı durumda kazan boşaltılarakişletme için gerekli hazırlıklar tamamlamalıdır.

·         Test raporlarına geçirmek için gerekli değerler kayda alınarak hazırlanmalıdır

ü  İşyerinde, kazanlar ile ilgili şu belge ve kayıtlar düzenlenerek hazır bulundurulmalıdır.

·         Kazan İşletme Defteri,

·         Kazan Teknik Periyodik Kontrol rapor ve kayıtları,

·         Kazan Sicil Kayıtları,

·         Kazan İşletme Talimatları,

·         Su, elektrik iletkenlik, ( Ph) değer tesbiti, buhar, kazan taşı, çamur vb. analizraporları,

·         Operatör Ehliyeti ve Meslek içi eğitim belgeleri,

·         İmalatçıdan alınan kazan karakteristik değerleri ve İmalat yeterlilik belgeleri