Ders Notları - Kapalı Alanlarda Çalışmalarda İSG Bölüm1

ü  Kapalı alan ,Sürekli çalışma yeri olarak tasarlanmamış;

E  Giriş – Çıkış yolları sınırlı

E  Tamamen veya kısmen kapalı

E  Sınırlı bir hacme sahip

E  İçinde rahat hareket edilemeyen

E  Doğal bir hava akımı olmayan

E  İçerisinde sınırlı miktarda hava olan alanlardır.

E  Çalışanların içine girmesiiçin yeterli boyut ve şekilde olmayan, sınırlı giriş ve çıkış araçlarına ve imkanlarına sahip olan, çalışanın girmesine ve verilen görevi yapmasına imkan verecek kadar geniş, ancak çalışanların sürekli kalmalarına uygun şekilde şekilde tasarlanmamış yerlerdir

ü  Kapalı alanlardaki tehlikeler

E  Oksijen yetersizliği

E  Elektrik

E  Mekanik tehlikeler

E  Tehlikeli - Zararlı seviyede

E  Gaz

E  Toz

E  Buhar

E  Duman

E  Patlama yaratacak oranlarda oksijen

ü  İş izni sistemi; bir kuruluşta potansiyel olarak tehlikeli olan rutin ve rutin olmayan faaliyetlerin güvenli şartlar altında gerçekleştirilmesinin sağlanması için oluşturulmuş standart bir prosedürdür.

ü  Tehlikeli gaz, buhar veya sislerin meydana gelebileceği tank veya depolar içinde yapılacak bakım ve onarım işlerinde; işçilere maskeler, solunum cihazları ile emniyet kemerleri gibi uygun kişisel korunma araçları verilecek ve iş süresince tank veya depo ağızlarında bir gözlemci bulundurulacaktır.

ü  Tehlikeli sıvıların bulunduğu tank ve depolar, en geç yılda bir defa kontrol edilecek

ü  İşyerinde buhar bulunmadığı hallerde depo, su ile tamamen doldurulacak ve en az 24 saat kadar su verilmek suretiyle sürekli olarak karıştırılacaktır.

ü  Buhar veya akarsu verildikten sonra, dipte toplanabilecek birikintiler, uygun şekilde temizlenecek ve depo, en az 2 saat hava basma veya emme suretiyle havlandırılacaktır.

ü  Oksijenle kaynak veya kesme işleri yapıldığı hallerde, borular yıkanacak ve gerektiğinde kaynar su veya buhar geçirilecektir.

ü  Tehlikeli maddelerin taşandığı boruların manşon ve flanşlarının sökülmesi gerektiğinde, manşon ve flanşların etrafı kurşun bir levha ile korunacak ve önce flanşların alt kısımlarındaki somunlar, sızıntı başlayıncaya kadar gevşetilecek, sızıntı kesildikten sonra flanşlar tamamen açılacaktır.
Birbirine yapışmış veya kaynamış olduğu görülen flanşlar, uygun bir kalem veya başka uygun bir aletle açılacaktır

ü  Süzgeçli maskeler, kapalı veya oksijenin kıt bulunduğu yerlerde kullanılmayacaktır.

ü  Temiz hava kaynağından 45 metre uzaklıkta ve solunuma zararlı şartlar altında kalan işçilere, basınçlı oksijen veya basınçlı hava solunum cihazları verilecektir.

ü  Oksijen tüpleri, 150 atmosferlik basıncı aşmayacak şekilde doldurulacak ve kullanılırken, bunların görülebilen bir yerine manometre takılacaktır.

ü  Basınçlı temiz hava maskeleri ile basınçlı havanın sağlandığı kaynak arasındaki uzaklık 45 metreyi, hortumlu temiz hava maskelerinin hortumunun boyu da 15 metreyi geçmeyecektir

ü  Hortumlu temiz hava maskeleri için kullanılan hortumların iç çapı en az 2,5 santimetre olacak ve hortum, ezilmeyecek malzemeden yapılacak

ü  Basınçlı oksijen cihazında, basınç düşüre regülatörü bulunacak ve regülatör, dakikada 2 litreden eksik olmayacak şekilde oksijen vermek üzere ayar edilebilecektir.

ü  Solunum cihazlarının ve maskelerin emniyet supapları, regülatörleri, bağlantıları ve oksijen sarfiyatı, en geç ayda bir ve cihazın tümü ile manometreler en geç 6 ayda bir yetkili bir eleman tarafından kontrol edilecektir.

ü  Karbondioksit;

 Atmosferhavasında, hacim bakımından % 0.3-0.4 oranında bulunur. Bumiktar, nefes alma fonksiyonunu uyarıcı etki yapar. MAK değeri5000ppmdir.

ü  Metan gazı,

bataklık gazı dadenilen bir gazdır. Havadan hafif, renksiz, kokusuz ve parlayıcı bir gazdır. Havada, % 4-15 oranlarındabulunduğunda patlayıcıdır. metanın % 4-15 arasında tehlikeli olduğu kabul edilir ve buoranda metan bulunan havaya madencilikte grizu adı verilir. % 4 metankonsantrasyonunun altında patlama olmaz ve grizu bulunduğu yerdeyanar.Metan, etan, asetilen, hidrojen, azot, argon, neon, karbondioksit gibi gazlarhavadaki oksijen oranını düşürerek asfiksi(oksijensiz kalma) oluştururlar.

ü  LPG(sıvılaştırılmış petrol gazı)

hacimce % 30 Propan (C3H8) ve % 70 Bütan(C4H10) içerir. LPG havadan daha yoğundur LPG yüksek derecede yanıcı birmaddedir ve atmosferik koşullara maruz kaldığında hızla patlayıcı hava –hidrokarbon karışımı oluşturur.

ü  karbonmonoksit ( co )

Özgül ağırlığı 1.255 kg/m3 olup,havanınkine çok yakındır. Hava ile % 13-75 oranlarındaki karışımı patlayıcıözelliğe sahip olup, en tehlikeli patlama konsantrasyonu % 30 civarındadır. Hemoglobinlekarboksi hemoglobin (HbCO) yapar. Böylece kanın dokulara oksijen taşımakapasitesini bloke eder.MAK değeri: 500 ppm

ü  Hidrojen Sülfür (H2S)

Yanıcı bir gaz olup hava içerisinde %6 oranında patlayıcı özelliğe sahiptir; zehirleyici bir gazdır. Havadan ağır olup ortamda taban kısımlarında bulunur. MAK değeri 10ppm veya 15mg/m3 tür.Zehirlenme halinde; suni solunum yaptırmalı, %5 CO2 içeren oksijen (Karbojen) verilmeli, gözler iyice yıkanmalıdır.

Akut olaylarda amilnitrit (kapsül) koklatılması veya %3 lük sodyumnitrit enjektesi yararlıdır.